GUARDIANGE – NATO სახმელეთო დერეფნებს ქმნის ევროპაში აშშ-სთვის იმ შემთხვევაში, თუ რუსეთი თავს დაესხმება, იუწყება The Telegraph-ი.
გეგმის თანახმად, ჯარისკაცები ნიდერლანდების, საბერძნეთის, იტალიის, თურქეთისა და ნორვეგიის პორტებში უნდა დაეშვან.
ჯარისკაცები შემდეგ სახმელეთო გზით ნატოს აღმოსავლეთ ფლანგზე უნდა განლაგდნენ.
ნატო დაკავებულია სახმელეთო დერეფნების მოწყობით, რომელსაც ამერიკელი ჯარისკაცები და სამხედრო მანქანები გამოიყენებენ რუსეთის ევროპაში შეჭრის შემთხვევაში, – იტყობინება „The Telegraph“-ი უსახელო ოფიციალური პირებზე დაყრდნობით.
გეგმის თანახმად, ამერიკელი ჯარისკაცები უნდა დაეშვნენ ნიდერლანდების, საბერძნეთის, იტალიის, თურქეთისა და ნორვეგიის ხუთი მთავარი პორტიდან ერთ-ერთში, სანამ გაიგზავნებიან დადგენილი მარშრუტების გასწვრივ რუსეთთან დასაპირისპირებლად, განაცხადეს ოფიციალურმა პირებმა.
მაშინ როცა აშშ-ის სამხედრო ძალების ნაწილი იტალიური პორტებიდან უნდა იყოს ტრანსპორტირებული უნგრეთში, რომელიც უკრაინას ესაზღვრება, სხვები ბერძნული და თურქული პორტებიდან ბულგარეთისა და რუმინეთის გავლით გადაადგილდებიან ალიანსის აღმოსავლეთ საზღვარზე.
The Telegraph-ის თანახმად, ადგილობრივი კანონმდებლობა არ შეზღუდავს სამხედროებს ამ დერეფნებში, რომ ტვირთი თავისუფლად გადაიტანონ.
ასევე, მუშავდება გეგმები სამხედროების შვედეთის, ფინეთისა და ბალკანეთის პორტების გავლით გადაყვანაზე.
წინა გეგმების თანახმად, აშშ-ის ჯარები ჩავიდოდნენ ნიდერლანდებში, შემდეგ კი მატარებლებით, გერმანიის გავლით პოლონეთში გაემგზავრებოდნენ.
მაგრამ ამჟამად მზადდება საგანგებო სიტუაციების გაგრძელების გეგმა, წერს The Telegraph-ი.
იმ შემთხვევაში, თუ ნატო-ს ძალებს ჰოლანდიურ პორტებში დაარტყამდნენ ან ჩრდილოეთ ევროპის პორტებს გაანადგურებდნენ, სამხედრო ალიანსი ყურადღებას გადაიტანდა იტალიის, საბერძნეთისა და თურქეთის სადესანტო ადგილებზე.
გასულ წელს ნატო-ს ლიდერები შეთანხმდნენ, რომ 300 000 ჯარისკაცს მაღალ მზადყოფნაში შეინარჩუნებდნენ.
ევროპის ქვეყნებმა არაერთხელ გააკეთეს გამაფრთხილებელი განცხადებები რუსეთის შესაძლო შეჭრის რისკის შესახებ.
ლიეტუვის თავდაცვის სამინისტროს თავდაცვის პოლიტიკის დირექტორმა ვაიდოტას ურბელიმ Business Insider-ს თებერვალში განუცხადა, რომ უკრაინაში წარუმატებლობის მიუხედავად, რუსეთი, როგორც ჩანს, უკეთესად არის მომზადებული მომავალი თავდასხმისათვის, ვიდრე უკრაინაში შეჭრამდე.
მარტში, პოლონეთის პრემიერ-მინისტრმა დონალდ ტუსკმა განაცხადა, რომ ევროპაში კონფლიქტის „რეალური“ საფრთხე არსებობს და რომ კონტინენტი „ომის წინა“ ფაზაშია.
პოლონეთმა მაისში საზღვრის დაცვის ახალი გეგმა წარადგინა, ხოლო ბალტიისპირეთის ქვეყნებმა მარტში განაცხადეს, რომ თავდაცვაზე უფრო მეტ ინვესტიციას ახორციელებენ, ვიდრე ოდესმე.
გასულ კვირას Financial Times-მა, ნატოს თავდაცვის გეგმების მცოდნე ადამიანებზე დაყრდნობით, გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ნატო-ს ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის დასაცავად საჭირო საჰაერო თავდაცვის 5%-ზე ნაკლები ჰქონდა. მაგრამ ალექსანდერ სოლფრანკმა, ნატოს ერთობლივი მხარდაჭერისა და შესაძლებლობების მართვის სარდალმა, The Telegraph-ს უთხრა, რომ ყველაფერი, რაც საჭიროა მდგრადობის შესაქმნელად, მზად არის.
„ყველაფერი ისე იქმნება, რომ საჭირო მდგრადობა არსებობდეს – სიმტკიცე, რეზერვები და ასევე ჭარბი რაოდენობა. რაც შეეხება საჰაერო თავდაცვას… ის ყოველთვის მწირია. არ შემიძლია წარმოვიდგინო სიტუაცია, როდესაც თქვენ გაქვთ საკმარისი საჰაერო თავდაცვა“, – აღნიშნა ნატო-ს მაღალჩინოსანმა.
როგორია პუტინის გეგმები?
პრეზიდენტმა ვლადიმერ პუტინმა გააფრთხილა დასავლეთი, რომ რუსეთმა შესაძლოა, შორი მანძილის იარაღი მიაწოდოს სხვებს დასავლური სამიზნეების დარტყმისთვის, რაც საპასუხო ნაბიჯი იქნება ნატო-ს მოკავშირეებისადმი, რომლებიც უკრაინას ნებას რთავენ მათ მიერ მიწოდებული იარაღი რუსეთის ტერიტორიაზე თავდასხმისთვის გამოიყენონ.
პუტინმა ასევე, კიდევ ერთხელ დაადასტურა მოსკოვის მზადყოფნა გამოიყენოს ბირთვული იარაღი, თუ იგი დაინახავს, რომ მის სუვერენიტეტს საფრთხე დაემუქრება.
დასავლეთის ბოლო მოქმედებები კიდევ უფრო ძირს გამოუთხრის საერთაშორისო უსაფრთხოებას და შეიძლება „ძალიან სერიოზული პრობლემები“ გამოიწვიოს, თქვა პუტინმა საერთაშორისო ჟურნალისტების კითხვებზე პასუხის გაცემისას.
„ეს იქნება მათი პირდაპირი ჩართულობა რუსეთის ფედერაციის წინააღმდეგ ომში და ჩვენ ვიტოვებთ უფლებას ვიმოქმედოთ იმავე გზით“, – დასძინა პუტინმა.
შეერთებულმა შტატებმა და გერმანიამ ცოტა ხნის წინ უკრაინას ნებართვა მისცეს რუსეთის ტერიტორიაზე რამდენიმე სამიზნეზე ის შორეული რადიუსის იარაღი გამოიყენოს, რომელსაც ისინი აწვდიან კიევს, თუმცა 6 ივნისს, ბაიდენმა მკაფიოდ თქვა, რომ ეს იარაღი მოსკოვზე თავდასხმისთვის არ უნდა იყოს გამოყენებული.
დასავლელმა ოფიციალურმა პირმა და აშშ-ის სენატორმა განაცხადა, რომ უკრაინამ რუსეთის საზღვრის სიახლოვეს მდებარე თავისი მეორე უდიდესი ქალაქის, ხარკოვის დასაცავად უკვე გამოიყენა აშშ-ის იარაღი რუსეთის ტერიტორიაზე შეტევისთვის, პრეზიდენტ ჯო ბაიდენის მიერ ახლად დამტკიცებული მითითების თანახმად, რომელიც ამერიკული იარაღის გამოყენების საშუალებას იძლევა შეზღუდული მიზნით. ოფიციალური პირი არ იყო უფლებამოსილი გაეკეთებინა საჯარო კომენტარი ამ მგრძნობიარე საკითხზე და ანონიმურობის პირობით ისაუბრა.
პუტინმა განაცხადა, რომ დასავლეთის მიერ მიწოდებული იარაღის გამოყენება მოიცავს ამ ქვეყნების სამხედრო მოსამსახურეების ჩართულობას, რომლებიც აკონტროლებენ რაკეტებს და არჩევენ სამიზნეებს და ამიტომ მან თქვა, რომ მოსკოვმა შესაძლოა, „ასიმეტრიული“ ნაბიჯები გადადგას მსოფლიოს სხვა წერტილებში. აშშ-ის სამხედროებმა განაცხადეს, რომ ისინი არ აკონტროლებენ არც რაკეტებს, რომლებსაც უკრაინას აწვდიან და არც სამიზნეებს.
„თუ ისინი ფიქრობენ, რომ შესაძლებელია ასეთი იარაღის მიწოდება საბრძოლო ზონაში, რათა ჩვენს ტერიტორიაზე შეტევები განახორციელონ და პრობლემები შექმნან ჩვენთვის, რატომ არ გვაქვს ჩვენ უფლება, რომ იგივე ტიპის იარაღი მივაწოდოთ მსოფლიოს ზოგიერთ რეგიონს, სადაც მათი გამოყენება შეიძლება იმ ქვეყნების მგრძნობიარე ობიექტებზე შეტევების დასაწყებად, რომლებიც ამას რუსეთს უკეთებენ? ჩვენ ამაზე ვიფიქრებთ“, – უთხრა პუტინმა ჟურნალისტებს სანქტ-პეტერბურგის ყოველწლიური საერთაშორისო ეკონომიკური ფორუმის ფარგლებში.
შეკითხვაზე – შესაძლოა, თუ არა რომ რუსეთმა ბირთვული იარაღი გამოიყენოს – პუტინმა უპასუხა, რომ ამ არსენალის გამოყენების პირობები მკაფიოდ არის გაწერილი მოსკოვის უსაფრთხოების დოქტრინაში.
„რაღაც მიზეზების გამო, დასავლეთში ფიქრობენ, რომ რუსეთი ამას არასდროს გამოიყენებს. შეხედეთ, რა წერია იქ [რუსეთის ბირთვულ დოქტრინაში], თუ ვინმეს ქმედებები საფრთხეს უქმნის ჩვენს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, ჩვენ შეგვიძლია გამოვიყენოთ ყველა საშუალება, რომელიც ჩვენს ხელთ არის“, – თქვა პუტინმა და დაამატა, რომ რუსეთის ბირთვული იარაღი ბევრად უფრო ძლიერია, ვიდრე ის, რაც ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა გამოიყენა მეორე მსოფლიო ომში იაპონიის წინააღმდეგ.
საერთაშორისო საინფორმაციო სააგენტოების, მათ შორის The Associated Press-ის უფროს ხელმძღვანელებთან სამი საათის განმავლობაში საუბრისას, პუტინმა ასევე აღნიშნა, რომ არაფერი შეიცვლება რუსეთ-ამერიკის ურთიერთობების თვალსაზრისით, იმის მიუხედავად, ვინ გაიმარჯვებს აშშ-ის 2024 წლის ნოემბრის საპრეზიდენტო არჩევნებში, ბაიდენი თუ ტრამპი.
„ჩვენ ვიმუშავებთ ნებისმიერ პრეზიდენტთან, რომელსაც აირჩევს ამერიკელი ხალხი. სრულიად გულწრფელად ვამბობ, არ ვიტყოდი, რომ ჩვენ გვჯერა, რომ არჩევნების შემდეგ რაღაც შეიცვლება რუსულ პოლიტიკაში ამერიკასთან მიმართებაში. ჩვენ ასე არ ვფიქრობთ. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ამის მსგავსი არაფერი მოხდება“, – განაცხადა პუტინმა.
რას ფიქრობს NATO პუტინის მუქარაზე?
ნატო-ს გენერალურმა მდივანმა, იენს სტოლტენბერგმა არაფრად ჩააგდო რუსეთის პრეზიდენტის, ვლადიმერ პუტინის გაფრთხილება, რომ უკრაინის მიერ დასავლური იარაღის რუსეთის ტერიტორიაზე თავდასხმისთვის გამოყენებაზე ნების დართვამ, შესაძლოა, ესკალაცია გამოიწვიოს.
პრაღაში, ნატოს საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრის ფარგლებში, 31 მაისს საუბრისას, სტოლტენბერგმა თქვა, რომ ალიანსს მსგავსი გაფრთხილებები მანამდეც არაერთხელ მოუსმენია და თავდაცვა არ არის ესკალაცია.
„აქ ახალი არაფერია. უკვე დიდი ხანია, როდესაც ნატო-ს მოკავშირეები უკრაინას მხარდაჭერას უცხადებენ, პრეზიდენტი პუტინი ცდილობს დაგვემუქროს, რომ ეს არ გავაკეთოთ. რაც ეხება ესკალაციას – რა შეიძლება რომ ითქვას – რუსეთმა ესკალაცია თავად მოახდინა სხვა ქვეყანაში შეჭრით“, – განაცხადა სტოლტენბერგმა ჟურნალისტებთან საუბრისას.
მას შემდეგ, რაც უკრაინის რამდენიმე მოკავშირემ კიევისთვის გადაცემული იარაღის გამოყენებაზე დაწესებული შეზღუდვები მოხსნა, რუსეთის პრეზიდენტმა, ვლადიმერ პუტინმა 28 მაისს გააფრთხილა ნატო-ს წევრები, რომ უკრაინას ალიანსის მიერ გადაცემული იარაღის რუსეთის ტერიტორიაზე გამოყენების უფლება არ მისცენ და კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება ბირთვული ომის რისკის თაობაზე.
მკვეთრად შეცვლილი პოლიტიკის ფარგლებში, აშშ-ის სახელმწიფო მდივანმა ენტონი ბლინკენმა პრაღაში დაადასტურა, რომ პრეზიდენტმა ბაიდენმა ნება დართო უკრაინას გამოიყენოს აშშ-ის იარაღი რუსეთის ტერიტორიაზე მდებარე იმ სამიზნეებზე იერიშის მისატანად, საიდანაც თავს ესხმიან უკრაინის ქალაქ ხარკოვს.
ბლინკენმა აღნიშნა, რომ ვაშინგტონის მიერ სტრატეგიის შეცვლა და ამგვარი ნაბიჯის გადადგმის აუცილებლობა მოსკოვის მხრიდან ხარკოვზე დარტყმებმა განაპირობა.
ხარკოვი, უკრაინის მეორე უდიდესი ქალაქი, რუსეთის საზღვრიდან 30 კილომეტრითაა დაშორებული.
რუსული საბრძოლო თვითმფრინავები, რომლებიც რუსეთის ტერიტორიაზე, უკრაინის საჰაერო თავდაცვისგან მიუწვდომელ ადგილას დაფრინავდნენ, მაღალი სიზუსტის ბომბების დაშვებით უზრუნველყოფდნენ შეტევას უკრაინის თავდაცვის ხაზებსა და ხარკოვზე, რასაც დიდი სამოქალაქო მსხვერპლი მოჰყვა.
სტოლტენბერგმა თქვა, რომ უკრაინას აქვს უფლება დარტყმა მიაყენოს ლეგიტიმურ სამხედრო ობიექტებს რუსეთის შიგნით, მით უმეტეს, რომ საზღვარი და ფრონტის ხაზი ხარკოვის მახლობლად მეტ-ნაკლებად ერთნაირი იყო და არ იქნებოდა მიზანშეწონილი იმის ვარაუდი, რომ კიევს არ უნდა მიეყენებინა საპასუხო დარტყმები.
„უკრაინას აქვს თავდაცვის უფლება, ჩვენ გვაქვს უფლება დავეხმაროთ უკრაინას თვითდაცვის უფლების დაცვაში და ეს არ ნიშნავს, რომ ნატოს მოკავშირეები კონფლიქტის მონაწილეები არიან“, – დასძინა მან და დაამატა: „ეს ასე იყო 2022 წლის თებერვალში, ასე იყო გასულ წელს და ასე რჩება ახლაც“.
31 მაისს, ბერლინში, გერმანიის მთავრობის წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ უკრაინას საერთაშორისო სამართლის შესაბამისად შეუძლია გამოიყენოს ბერლინის მიერ მიწოდებული იარაღი, რათა დაიცვას თავი ხარკოვის სასაზღვრო რეგიონზე რუსეთის ტერიტორიიდან განხორციელებული თავდასხმებისგან.
პრაღაში, ნიდერლანდების საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ჰანკე ბრუინს სლოტმა ხაზი გაუსვა უკრაინის უფლებას თავდაცვის მიზნით იარაღის გამოყენებაზე – გეოგრაფიული შეზღუდვების დაწესების გარეშე.
მაგრამ სხვა მოკავშირეები, როგორიცაა მაგალითად იტალია, ასე შორს წასვლაზე უარს აცხადებენ. იტალიის საგარეო საქმეთა მინისტრი ამტკიცებს, რომ მის ქვეყანას კონსტიტუციით ეკრძალება კიევისთვის ნების დართვა, რომ დონორული იარაღი უკრაინის გარეთ გამოიყენოს.
ლიეტუვის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, გაბრიელიუს ლანდსბერგისმა მოუწოდა ასეთ მოკავშირეებს, შეცვალონ თავიანთი პოზიცია, რადგან „მოვა დრო, როდესაც გამოიკვეთება, ვართ თუ არა ჩვენ, როგორც ალიანსი, სერიოზულები … დავეხმაროთ უკრაინას ამ ომში გამარჯვებისთვის“.
„მე ყოველთვის მიმაჩნდა, რომ უკრაინელებს აბსოლუტურად შეუძლიათ სამიზნეების განსაზღვრა. მე სრულად დარწმუნებული ვარ, რომ მათ იციან და ესმით, რა არის საჭირო, საიდან მოდის საფრთხე“, – განუცხადა ლანდსბერგისმა ჟურნალისტებს.
იგივე პოზიცია გამოხატა პოლონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, რადოსლავ სიკორსკიმ, რომელმაც ხაზი გაუსვა, რომ ვარშავას არასდროს დაუწესებია ასეთი შეზღუდვები.
მომზადებულია GUARDIANGE-ის მიერ