7 ოქტომბერს, გამთენიისას „ჰამასის“ მიერ ისრაელზე წამოწყებული თავდასხმიდან დღემდე, ისრაელში დაღუპულთა რაოდენობამ 1200-ს მიაღწია, ხოლო ღაზაში 900-ზე მეტი ადამიანია გარდაცვლილი.
აშშ-ის პრეზიდენტმა ჯოზეფ ბაიდენმა ისრაელზე ჰამასის თავდასხმა, „სრულიად ბოროტების აქტად“ შეაფასა.
ისრაელის სოფელში, სადაც ბრძოლა სამშაბათს დილამდე გაგრძელდა, ხოცვა-ჟლეტის დეტალების შესახებ გახდა ცნობილი – ისრაელელი გენერალი საძინებლებში მოკლულ ჩვილებზე საუბრობს. ისრაელის ჯარისკაცებმა ასევე განუცხადეს BBC-ის საერთაშორისო რედაქტორს, ჯერემი ბოუენს, რომ ზოგიერთ დაღუპულს თავი ჰქონდა მოჭრილი.
ისრაელის მედიის ცნობით, სულ მცირე 40 ბავშვია მოკლული ერთ-ერთ კიბუცში, კფარ აზაში. „ეს არ არის ომი“, – განუცხადა ჟურნალისტებს ისრაელის თავდაცვის ძალების სიღრმისეული სარდლობის ხელმძღვანელმა, გენერალმა იტაი ვერუვმა. „ეს არ არის ბრძოლის ველი. ხედავთ ბავშვებს, დედებს, მამებს თავიანთ საძინებლებში, თავიანთ დაცვის ოთახებში და როგორ კლავენ მათ ტერორისტები. ეს არ არის ომი, ეს ხოცვა-ჟლეტაა“.
„ჰამასის“ მიერ ისრაელის სახელმწიფოზე უპრეცედენტო თავდასხმის დაწყებიდან ოთხი დღის შემდეგ, ისრაელის არმია განაგრძობს ღაზას სექტორის დაბომბვას – დაღუპულია „ჰამასის“ მაღალი რანგის ორი ოფიციალური წარმომადგენელი.
გაეროს ცნობით, ისრაელის საჰაერო თავდასხმების გამო, ღაზაში 260 ათასზე მეტი ადამიანი იქცა დევნილად.
10 ოქტომბერს, დილით, ისრაელის საჰაერო ძალებმა განაცხადეს, რომ ღამით „ჰამასის“ და სხვა მებრძოლი ჯგუფების 200 სამიზნეზე განახორციელეს ავიაიერიშები.
ისრაელის საჰაერო ძალების ცნობით, ათობით გამანადგურებელმა მიაყენა დარტყმა რიმალისა და ხან იუნისის რაიონებს, განადგურდა სამიზნეები, მათ შორის სარდლობა და კონტროლი, იარაღის შესანახი ადგილი, რომელიც მათი თქმით, მეჩეთის შიგნით იყო, და „ჰამასის“ სავარაუდო მეთაურის სახლი.
ისრაელის სამხედროებმა პალესტინელებს ღაზას დატოვებისას ეგვიპტეში, ეგვიპტის მიერ კონტროლირებადი გადასასვლელით წასვლა ურჩიეს, თუმცა მოგვიანებით დასძინეს, რომ აღნიშნული გადასასვლელი დაიხურა.
ისრაელის სამხედროებმა ასევე აღნიშნეს, რომ ღაზასთან საზღვრის ღობეზე, საიდანაც „ჰამასის“ მებრძოლები ისარელში 7 ოქტომბრის დილას მოულოდნელად შეიჭრნენ, კონტროლი აღადგინეს და ის ახლა უკვე დაცულია.
ისრაელის არმიის ინფორმაციითვე, „ჰამასის“ 1500 მებრძოლის ცხედარი იპოვეს ისრაელსა და ღაზას სექტორის მიდამოებში. ღაზას სექტორის მახლობლად კი, ისრაელის ყველა თემის ევაკუაცია თითქმის დასრულებულია.
ისრაელის ტერიტორიაზე შეჭრისას, „ჰამასის“ მებრძოლებმა ათობით ადამიანი გაიტაცეს და მათი ოჯახები უიმედოდ ელოდებიან ინფორმაციას მძევლების შესახებ.
„ჰამასის“ შეიარაღებული ფრთა მძევლების მოკვლით იმუქრება ყოველ ჯერზე, როცა კი ისრაელი მშვიდობიანი მოსახლეობის გაფრთხილების გარეშე საჰაერო თავდასხმას ახორციელებს.
პრემიერ-მინისტრმა ბენიამინ ნეთანიაჰუმ გააფრთხილა „ჰამასის“ მებრძოლთა დაჯგუფება, რომ ისრაელი მის წინააღმდეგ „უზარმაზარ ძალას“ გამოიყენებს. მისი თქმით, ისრაელის თავდაცვის ძალების შურისძიება ისრაელის მიწაზე ათწლეულების განმავლობაში ყველაზე საშინელი თავდასხმის საპასუხოდ, მხოლოდ ახლა დაიწყო.
უფრო ადრე, ისრაელის თავდაცვის მინისტრმა ბრძანება გასცა ღაზას სექტორის „სრულად ალყაში მოქცევის“ შესახებ, რის შედეგადაც საკვების, საწვავის, ელექტროენერგიის და წყლის მიწოდება შეწყდა.
აშშ-ის მცდელობა ახლო აღმოსავლეთის სამშვიდობო გეგმის განხორციელების შესახებ
2020 წლის იანვრის მიწურულს, აშშ-ის პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა ახლო აღმოსავლეთის სამშვიდობო გეგმა წარმოადგინა, რომელიც იერუსალიმს „ისრაელის განუყოფელ დედაქალაქად“, პალესტინას დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ განიხილავს და აღიარებს ისრაელის სუვერინეტეტს დასავლეთ სანაპიროს ახალშენებზე.
პალესტინის პრეზიდენტმა მაჰმუდ აბასმა ტრამპის გეგმებს „კონსპირაცია“ უწოდა.
„მე ვეუბნები ტრამპს და ნეთანიაჰუს: იერუსალიმი არ იყიდება, ყველა ჩვენი უფლება, არ იყიდება, და თქვენს შეთანხმებას, კონსპირაციას ასრულება არ უწერია“, განაცახდა დასავლეთ სანაპიროს ქალაქ რამალადან სატელევიზიო მიმამრთვაში აბასმა.
ახლო აღმოსავლეთის სამშვიდობო გეგმა, რომლის მიზანიც იყო მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ხანგრძლივი კონფლიქტის გადაწყვეტა, აშშ-ის პრეზიდენტის სიძის, ჯარედ კუშნერის ხელმძღვანელობით იქნა შედგენილი.
როგორი იყო ტრამპის სამშვიდობო გეგმაზე რეაქცია?
თავის მიმართვაში, პალესტინის პრეზიდენტმა მაჰმუდ აბასმა განაცხადა, რომ „შეუძლებელია ნებისმიერი პალესტინელისთვის, არაბისთვის, მუსლიმისა თუ ქრისტიანი ბავშვისთვის, თანხმობა განაცხადოს“ ისეთ პალესტინურ სახელმწიფოზე, რომლის დედაქალაქიც იერუსალიმი არ იქნება. „ჩვენ ათასჯერ ვამბობთ – არა, არა, არა. ჩვენ იმთავითვე უარვყავით ეს შეთანხმება და ჩვენი პოზიცია მართებული იყო“, თქვა აბასმა.
პალესტინურმა სამხედრო ისლამისტურმა ჯგუფმა „ჰამასმა“, რომელიც ღაზას სექტორს აკონტროლებს, ასევე არ მიიღო გეგმა და განაცხადა, რომ მისი მიზანია „პალესტინური ეროვნული პროექტის ლიკვიდაცია“.
გაერომ განაცხადა, რომ იგი ერთგული რჩება ორი-სახელმწიფოს გადაწყვეტისადმი, რომლის საზღვრებიც დაფუძნებული იქნება 1967 წლის ომამდე არსებულ საზღვრებზე, ანუ იმ პერიოდამდე, სანამ ისრაელი დასავლეთ სანაპიროს და ღაზას ომით დაეპატრონებოდა.
გაეროს გენერალური მდივნის, ანტონიო გუტერეშის წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ გაეროს სურს ისეთი სამშვიდობო შეთანხმება, რომელიც გაეროს რეზოლუციებზე, საერთაშორისო სამართალსა და ორმხრივ შეთანხმებებზე იქნება დაფუძნებული.
ისრაელ-პალესტინის კონფლიქტის 100 წელი: მთავარი მომენტები 2020 წლამდე
- 2019 წლის ნოემბერი: ტრამპის ადმინისტრაცია აცხადებს, რომ ის უკვე აღარ მიიჩნევს ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მდებარე ისრაელის დასახლებებს საერთაშორისო სამართალთან შეუსაბამოდ
- 2017 წლის დეკემბერი: დონალდ ტრამპი ამერიკის შეერთებული შტატების მიერ იერუსალიმის ისრაელის დედაქალაქად აღიარების შესახებ აცხადებს, შედეგად, პალესტინელები ტრამპის ადმინისტრაციასთან ურთიერთობებს წყვეტენ
- 2014 წლის აპრილი: ისრაელ-პალესტინის ბოლო პირდაპირი სამშვიდობო მოლაპარაკებები იშლება
- 2000 წლის სექტემბერი – 2005 წლის თებერვალი: პალესტინელების მეორე ამბოხება
- 1993 წლის სექტემბერი: ისრაელი და პალესტინა ხელს აწერს ოსლოს სამშვიდობო შეთანხმებას და საბოლოო სამშვიდობო შეთანხმების ჩარჩო-ხელშეკრულების დადებაზე თანხმდებიან, რაც არ განხორციელებულა
- 1987 წლის დეკემბერი – 1993 წლის სექტემბერი: პირველი პალესტინური აჯანყება ისრაელის ოკუპაციის წინააღმდეგ
- 1967 წლის ივნისი: ახლო აღმოსავლეთის ომი – ისრაელი აღმოსავლეთ იერუსალიმის, დასავლეთ სანაპიროს და ღაზას სექტორის ოკუპაციას ახდენს, რასაც მრავალწლიანი მტრობა და სისხლისღვრა მოჰყვა; გაეროს უშიშროების საბჭოს 242-ე რეზოლუცია მოუწოდებს ისრაელს გავიდეს „ახლახან კონფლიქტის დროს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან“ და აღიარებს უფლებას „რეგიონის ყველა სახელმწიფოსი, იცხოვროს მშვიდობიანად, უსაფრთხოდ და აღიარებული საზღვრების ფარგლებში“
- 1948 წლის მაისი: პალესტინაზე ბრიტანეთის მანდატი სრულდება; ცხადდება ისრაელის სახელმწიფოს შექმნა, რასაც მასზე არაბული სახელმწიფოების თავდასხმა მოჰყვება; კონფლიქტი 700 000 პალესტინელ ლტოლვილს წარმოშობს; ომის კვალდაკვალ 800 000 ებრაელი იქნა გაძევებული ან გაიქცა არაბული ქვეყნებიდან
- 1947 წლის ნოემბერი: გაერო რეკომენდაციას იძლევა პალესტინის მანდატი გადანაწილდეს ებრაულ და არაბულ სახელმწიფოებზე – ებრაული ხელმძღვანელობა პალესტინაში ამას თანხმდება, არაბული ხელმძღვანელობა უარყოფს; ორ მხარეს შორის ძალადობა მწვავდება
- 1922 წლის ივლისი: ერთა ლიგა ბრიტანეთს, როგორც მანდატის მქონე სახელმწიფოს, ბალფურის დეკლარაციის ამოქმედების პირობების წამოყენებას ავალდებულებს
- 1917 წლის დეკემბერი: ბრიტანული ძალები იპყრობენ და ოკუპაციას ახდენენ პალესტინის; ამის შემდგომ წლებში არაბებსა და ებრაელებს შორის ძალადობა იზრდება
- 1917 წლის ნოემბერი: ბრიტანეთი (პირველ მსოფლიო ომში ოტომანთა იმპერიის ბრძოლისას) გამოსცემს „ბალფურის დეკლარაციას“, სადაც გამოხატულია მხარდაჭერა პალესტინაში ებრაული „ეროვნული სახლისადმი“, იმ პირობით, რომ არაებრაული საზოგადოებების უფლებები იქ არ იქნებოდა დაზარალებული
- 1917 წლამდე: თურქეთის ოტომანთა იმპერია მართავს ებრაულ და არაბ საზოგადოებებს იმ გეოგრაფიულ სივრცეში, რომელიც მოიხსენიებოდა როგორც პალესტინა, წმინდა მიწა ან (ებრაელების მიერ) ისრაელის მიწა.
მომზადებულია GUARDIANGE-ის მიერ